Oglądasz starą wersję tego wpisu, z 2 listopada 2022 o 10:06:10. Zobacz poniżej różnice pomiędzy tą wersją a wersją aktualna wersja.

Radlin 100 lat temu…

Kiedy ponad sto lat temu Niemcy poniosły druzgocącą klęskę w I wojnie światowej a na mapie Europy ponownie pojawiła się Polska, wśród miejscowej ludności Radlina ożywiły się nadzieje na przyłączenie tych śląskich ziem do nowej Polski. Jeszcze w 1918 roku w Radlinie pojawia się hasło „Polskiej Republiki Radlińskiej”, jako postulat i koncepcja lokalnej „rady robotniczej” zwołanej przy kopalni. Wywołuje to ostre reakcje władz niemieckich, zarówno lokalnych, jak i dalej, we Wrocławiu a nawet Berlinie.

Kwestię ostatecznej przynależności państwowej Górnego Śląska miała zostać jednak rozstrzygnięta w plebiscycie. Został on wyznaczony na 20 marca 1921 roku. Plebiscyt poprzedziły jednak dwa kolejne powstania śląskie: pierwsze w 1919 roku i drugie w sierpniu 1920 roku. W obydwu, a także i w trzecim, które wybuchło w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku, brali udział mieszkańcy dzisiejszego Radlina – Obszar, Kopalni „Emma”, Głożyn i Biertułtów, ponosząc w nich ofiary. Na terenie kopalni “Emma” powstańcy skonstruowali powstańczy pociąg pancerny o nazwie “Pieron”, który odnaleźć można na wielu fotografiach z czasów walk powstańczych.

W okresie wzmożonej akcji komisariatu plebiscytowego, rozwinęła się u nas bogata działalność ruchu polskiego w różnorodnych formach organizacyjnych. Na terenie Radlina działały na Obszarach od grudnia 1919 roku Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, a od 1920 roku Towarzystwo Polek. Także w Biertułtowach w marcu 1920 roku zawiązało się towarzystwo „Sokół”. Wkrótce powstaje także jawnie pro-polskie Towarzysko Piłki Nożnej „Orzeł-Ema”, które daje początki piłkarskim tradycjom Radlina. Powstają stowarzyszenia śpiewacze oraz – silnie związane z powstańcami i osobą Wojciecha Korfantego zrzeszenia katolickie. Jednemu z nich – Towarzystwu Św. Józefa – przewodzi Leopold Zarzecki, wybitny radlinianin, działacz narodowy i chadecki, bliski współpracownik samego Korfantego.

W głosowaniu dnia 20 marca 1921 roku na terenach dzisiejszego Radlina zdecydowanie wygrała strona polska. Na ogólną liczbę uprawnionych 1619 osób w Biertułtowach wzięły udział w głosowaniu 1594 osoby. Za Polską oddało głos 1043 osób, za Niemcami 548 (3 głosy były nieważne). Natomiast na Obszarach, kopalni „Emma” i Głożynach na 3490 głosujących za przyłączeniem do Polski głosowało 2638, a za przyłączeniem do Niemiec 842 (10 głosów było nieważnych). O przyszłości Górnego Śląska zadecydowała Liga Narodów zlecając ostatecznie rozstrzygnięcie sprawy Radzie Ambasadorów, która 20 października 1921 roku podjęła decyzję dotyczącą jego podziału. Ziemia rybnicko-wodzisławska a więc także Radlin, znalazła się w granicach Rzeczypospolitej. W lipcu 1922 roku mieszkańcy miejscowości Obszary, terenów przy kopalni „Emma” oraz Biertułtów i Głożyn zostają obywatelami polskimi a ziemie te – po prawie sześciuset latach – zostają włączone do odrodzonego państwa polskiego.

Wersja utworzona

2 listopada 2022 o 10:06:10Aktualna wersja
Treść
Bez zmian: <!-- wp:paragraph -->Bez zmian: <!-- wp:paragraph -->
Bez zmian: <p><strong>Radlin 100 lat temu…</strong></p>Bez zmian: <p><strong>Radlin 100 lat temu…</strong></p>
Bez zmian: <!-- /wp:paragraph -->Bez zmian: <!-- /wp:paragraph -->
Bez zmian: <!-- wp:paragraph -->Bez zmian: <!-- wp:paragraph -->
Bez zmian: <p>Kiedy ponad sto lat temu Niemcy poniosły druzgocącą klęskę w I wojnie światowej a na mapie Europy ponownie pojawiła się Polska, wśród miejscowej ludności Radlina<em> </em>ożywiły się nadzieje na przyłączenie tych śląskich ziem do nowej Polski. Jeszcze w 1918 roku w Radlinie pojawia się hasło „Polskiej Republiki Radlińskiej”, jako postulat i koncepcja lokalnej „rady robotniczej” zwołanej przy kopalni. Wywołuje to ostre reakcje władz niemieckich, zarówno lokalnych, jak i dalej, we Wrocławiu a nawet Berlinie.</p>Bez zmian: <p>Kiedy ponad sto lat temu Niemcy poniosły druzgocącą klęskę w I wojnie światowej a na mapie Europy ponownie pojawiła się Polska, wśród miejscowej ludności Radlina<em> </em>ożywiły się nadzieje na przyłączenie tych śląskich ziem do nowej Polski. Jeszcze w 1918 roku w Radlinie pojawia się hasło „Polskiej Republiki Radlińskiej”, jako postulat i koncepcja lokalnej „rady robotniczej” zwołanej przy kopalni. Wywołuje to ostre reakcje władz niemieckich, zarówno lokalnych, jak i dalej, we Wrocławiu a nawet Berlinie.</p>
Bez zmian: <!-- /wp:paragraph -->Bez zmian: <!-- /wp:paragraph -->
Bez zmian: <!-- wp:paragraph -->Bez zmian: <!-- wp:paragraph -->
Bez zmian: <p>Kwestię ostatecznej przynależności państwowej Górnego Śląska miała zostać jednak rozstrzygnięta w plebiscycie. Został on wyznaczony na 20 marca 1921 roku. Plebiscyt poprzedziły jednak dwa kolejne powstania śląskie: pierwsze w 1919 roku i drugie w sierpniu 1920 roku. W obydwu, a także i w trzecim, które wybuchło w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku, brali udział mieszkańcy dzisiejszego Radlina - Obszar, Kopalni „Emma”, Głożyn i Biertułtów, ponosząc w nich ofiary. Na terenie kopalni “Emma” powstańcy skonstruowali powstańczy pociąg pancerny o nazwie “Pieron”, który odnaleźć można na wielu fotografiach z czasów walk powstańczych.</p>Bez zmian: <p>Kwestię ostatecznej przynależności państwowej Górnego Śląska miała zostać jednak rozstrzygnięta w plebiscycie. Został on wyznaczony na 20 marca 1921 roku. Plebiscyt poprzedziły jednak dwa kolejne powstania śląskie: pierwsze w 1919 roku i drugie w sierpniu 1920 roku. W obydwu, a także i w trzecim, które wybuchło w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku, brali udział mieszkańcy dzisiejszego Radlina - Obszar, Kopalni „Emma”, Głożyn i Biertułtów, ponosząc w nich ofiary. Na terenie kopalni “Emma” powstańcy skonstruowali powstańczy pociąg pancerny o nazwie “Pieron”, który odnaleźć można na wielu fotografiach z czasów walk powstańczych.</p>
Bez zmian: <!-- /wp:paragraph -->Bez zmian: <!-- /wp:paragraph -->
Bez zmian: <!-- wp:paragraph -->Bez zmian: <!-- wp:paragraph -->
Bez zmian: <p>W okresie wzmożonej akcji komisariatu plebiscytowego, rozwinęła się u nas bogata działalność ruchu polskiego w różnorodnych formach organizacyjnych. Na terenie Radlina działały na Obszarach od grudnia 1919 roku Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, a od 1920 roku Towarzystwo Polek. Także w Biertułtowach w marcu 1920 roku zawiązało się towarzystwo „Sokół”. Wkrótce powstaje także jawnie pro-polskie Towarzysko Piłki Nożnej „Orzeł-Ema”, które daje początki piłkarskim tradycjom Radlina. Powstają stowarzyszenia śpiewacze oraz – silnie związane z powstańcami i osobą Wojciecha Korfantego zrzeszenia katolickie. Jednemu z nich – Towarzystwu Św. Józefa – przewodzi Leopold Zarzecki, wybitny radlinianin, działacz narodowy i chadecki, bliski współpracownik samego Korfantego.</p>Bez zmian: <p>W okresie wzmożonej akcji komisariatu plebiscytowego, rozwinęła się u nas bogata działalność ruchu polskiego w różnorodnych formach organizacyjnych. Na terenie Radlina działały na Obszarach od grudnia 1919 roku Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, a od 1920 roku Towarzystwo Polek. Także w Biertułtowach w marcu 1920 roku zawiązało się towarzystwo „Sokół”. Wkrótce powstaje także jawnie pro-polskie Towarzysko Piłki Nożnej „Orzeł-Ema”, które daje początki piłkarskim tradycjom Radlina. Powstają stowarzyszenia śpiewacze oraz – silnie związane z powstańcami i osobą Wojciecha Korfantego zrzeszenia katolickie. Jednemu z nich – Towarzystwu Św. Józefa – przewodzi Leopold Zarzecki, wybitny radlinianin, działacz narodowy i chadecki, bliski współpracownik samego Korfantego.</p>
Bez zmian: <!-- /wp:paragraph -->Bez zmian: <!-- /wp:paragraph -->
Bez zmian: <!-- wp:paragraph -->Bez zmian: <!-- wp:paragraph -->
Bez zmian: <p>W głosowaniu dnia 20 marca 1921 roku na terenach dzisiejszego Radlina zdecydowanie wygrała strona polska. Na ogólną liczbę uprawnionych 1619 osób w Biertułtowach wzięły udział w głosowaniu 1594 osoby. Za Polską oddało głos 1043 osób, za Niemcami 548 (3 głosy były nieważne). Natomiast na Obszarach, kopalni „Emma” i Głożynach na 3490 głosujących za przyłączeniem do Polski głosowało 2638, a za przyłączeniem do Niemiec 842 (10 głosów było nieważnych). O przyszłości Górnego Śląska zadecydowała Liga Narodów zlecając ostatecznie rozstrzygnięcie sprawy Radzie Ambasadorów, która 20 października 1921 roku podjęła decyzję dotyczącą jego podziału. Ziemia rybnicko-wodzisławska a więc także Radlin, znalazła się w granicach Rzeczypospolitej. W lipcu 1922 roku mieszkańcy miejscowości Obszary, terenów przy kopalni „Emma” oraz Biertułtów i Głożyn zostają obywatelami polskimi a ziemie te – po prawie sześciuset latach – zostają włączone do odrodzonego państwa polskiego.</p>Bez zmian: <p>W głosowaniu dnia 20 marca 1921 roku na terenach dzisiejszego Radlina zdecydowanie wygrała strona polska. Na ogólną liczbę uprawnionych 1619 osób w Biertułtowach wzięły udział w głosowaniu 1594 osoby. Za Polską oddało głos 1043 osób, za Niemcami 548 (3 głosy były nieważne). Natomiast na Obszarach, kopalni „Emma” i Głożynach na 3490 głosujących za przyłączeniem do Polski głosowało 2638, a za przyłączeniem do Niemiec 842 (10 głosów było nieważnych). O przyszłości Górnego Śląska zadecydowała Liga Narodów zlecając ostatecznie rozstrzygnięcie sprawy Radzie Ambasadorów, która 20 października 1921 roku podjęła decyzję dotyczącą jego podziału. Ziemia rybnicko-wodzisławska a więc także Radlin, znalazła się w granicach Rzeczypospolitej. W lipcu 1922 roku mieszkańcy miejscowości Obszary, terenów przy kopalni „Emma” oraz Biertułtów i Głożyn zostają obywatelami polskimi a ziemie te – po prawie sześciuset latach – zostają włączone do odrodzonego państwa polskiego.</p>
Skasowano: <!-- /wp:paragraph -->Dodano: <!-- /wp:paragraph -->
 Dodano: <p><strong>Radlin dziś…</strong></p>
 Dodano: <p>Radlin, w swoich obecnych granicach, odrodził się dopiero w latach 90. Po zmianach ustrojowych, w wielu miejscowościach ziemi wodzisławskiej przechodzi „fala” dążeń lokalnych samorządowców do usamodzielnienia swoich miejscowości. Nie inaczej jest w Radlinie, choć tu sprawa była najbardziej utrudniona – zwłaszcza w kontekście wyznaczenia nowych granic miasta.<br />Ostatecznie jednak od 1 stycznia 1997 roku na mapie Polski ponownie pojawia się Radlin, z centrum wyznaczonym w niegdysiejszej gminie Biertułtowy. Część historycznego Radlina (tzw. Radlin II) postanawia pozostać w granicach Wodzisławia Śląskiego.</p>
 Dodano: <p>Dzisiejszy Radlin to ważny ośrodek przemysłowy na mapie kraju. Gospodarczy rytm miasta od wielu lat wyznacza działalność kopalni i koksowni. Oprócz tego rozwija się sektor usług i wciąż pojawiają się nowe firmy.</p>
 Dodano: <p>Radlin znany jest także przez pryzmat tradycji sportowych. Z miasta pochodzi aż 20 Olimpijczyków, a dziś tradycje te kultywują gimnastycy, piłkarze, siatkarze czy szermierze. Bogatą ofertę aktywności sportowej zapewnia Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji oraz kluby sportowe. Zarówno te wyrosłe na tradycji powstańczych organizacji sportowych (jak piłkarski wicemistrz Polski z lat 50. „Górnik Radlin”, czy bazujący na tradycjach „Sokoła” Klub Gimnastyczny „Radlin”) jak również nowe, prężne organizacje sportowe jak szermiercza „Trójka Radlin” czy mający już tradycje ekstraklasowe, radlińscy siatkarze.</p>
 Dodano: <p><br />Dzięki temu, że Radlin od dekad jest miejscowością górniczą, na stałe zadomowiły się tu tak ważne dla lokalnego kolorytu elementy tradycji śląskich. Od wielu lat samorząd stara się ocalić od zapomnienia te ważne dla lokalnej tożsamości elementy kultury. Prężnie działa Radlińskie Towarzystwo Kulturalne (zasłużone dla usamodzielnienia się Radlina) prowadząc dziś Izbę Regionalną Miasta Radlin i wydając szereg publikacji o historii miasta, m.in. o radlińskich powstańcach śląskich. To na bazie współpracy miasta z Towarzystwem, na stulecie powstań przeniesiono do oryginalnego miejsca Pomnik Powstańców Śląskich, upamiętniający bohaterów z dawnej gminy Biertułtowy.</p>
 Dodano: <p>Radlin to także zabytkowe osiedle familoków, czyli sięgająca końcówki XIX wieku Kolonia Emma. Od kilku lat sukcesywnie modernizowana i rekultywowana, w duchu idei, która przyświecała jej twórcom – idei „osiedla-ogrodu”. Czyszczona i rewitalizowana śląska cegła coraz częściej pojawia się w towarzystwie nowych roślin, drzew i krzewów.</p>
 Dodano: <p>Ale Radlin stara się być czymś więcej niż tylko gminą górniczą. W 2014 roku oddano tu do użytku pierwszą (i największą do tej pory) tężnię solankową, czym rozpoczął się prawdziwy trend na budowę takich obiektów leczniczych na Górnym Śląsku. Obecnie trwają intensywne pracę nad budową kolejnego, zielonego miejsca do rekreacji, które jednocześnie będzie przestrzenią do żywych lekcji historii dla przyszłych pokoleń. Mowa o Parku Jordanowskim w Radlinie, gdzie z pewnością nie zabraknie miejsca również na upamiętnienie historii powstań śląskich…</p>
 Dodano: <p><em><strong>Szanowni Państwo! <br /></strong></em></p>
 Dodano: <p><em>Radlin to miasto wyrosłe na tradycjach rolniczych oraz przemysłowych. Ponad sto lat temu, jak i w innych miejscowościach ziemi rybnicko-wodzisławskiej, tereny Radlina stały się miejscem zrywu lokalnej społeczności. Często młodych ludzi, którzy w powstaniach widzieli olbrzymią szansę na złączenie się tych ziem z odrodzoną Rzeczypospolita.</em></p>
 Dodano: <p><em>Z tradycji powstańczych wyrasta wiele elementów naszej lokalnej kultury. Od kultury i działalności Leopolda Zarzeckiego i Towarzystwa Św. Józefa, przez sport, który także w Radlinie pojawił się do apelu działaczy powstańczych, aż po miejsca pamięci, jak Pomnik Powstańców Śląskich, gdzie co roku oddajemy cześć radlińskim bohaterom.</em></p>
 Dodano: <p><em>Powstania śląskie są wciąż żywym elementem naszej historii, tradycji i kultury. W wielu domach wspomina się swoich przodków – powstańców. Praktycznie co roku, nakładem Radlińskiego Towarzystwa Kulturalnego pojawiają się w naszym mieście publikacje przybliżające historie lokalnych bohaterów. Pamięć o tamtych wydarzeniach kultywują także uczestnicy bardzo żywego i ważnego dla miasta harcerstwa, z którego sama mam przyjemność się wywodzić. Lata spędzone w harcerstwie w sposób bardzo mocny rzutują na sposób funkcjonowania w życiu dorosłym – zarówno w kwestii patriotyzmu, pracy z dziećmi, umiłowaniem do przyrody czy pasji działalności społecznej.</em></p>
 Dodano: <p><em>Stulecie przyłączenia Górnego Śląska do Polski to okazja do refleksji nad tym, jak wiele zawdzięczamy bohaterom tamtych wydarzeń. To nie tylko kwestia nazewnictwa ulic, placów, obecność pomników w przestrzeni publicznej, czy przywoływane często w tym kontekście dzieła kultury, jak słynna filmowa trylogia śląska Kazimierza Kutza. Powstania śląskie na zawsze zmieniły charakter tych ziem, zadecydowały o więzach ziemi śląskiej z Polską i dały szansę na patriotyczne wychowanie następnych pokoleń Ślązaków. Choć był to czas, który nie oszczędzał tych terenów, zarówno podczas II wojny światowej, czy w powojennej rzeczywistości, jednak duch patriotyzmu był stale obecny w mieszkańcach Radlina, ziemi wodzisławskiej czy całego Górnego Śląska. Dzięki temu w naszych śląskich kopalniach w tak naturalny sposób pojawił się później ruch „Solidarności” i możliwa była pokojowa transformacja ustrojowa, w której Radlin także odcisnął swój ślad.</em></p>
 Dodano: <p><em>Dziś, w tak niepewnych czasach, przypominamy sobie wagę poświęcenia naszych lokalnych bohaterów. I pojawić się musi w nas pytanie, gdzie byśmy dziś byli  - jako społeczeństwo, jako państwo, jako miasto – gdyby nie ich ówczesna ofiara, poniesiona po to, by zjednać Śląsk z Rzecząpospolitą.</em></p>
lazyload_thumbnail_quality
Skasowano: Dodano: default

Wyjaśnienie: Znajdujące się powyżej porównania wersji wyświetlone zostały tylko w celach technicznych i nie stanowią cześć dokumentu.