Zbliża się Europejski Tydzień Redukcji Odpadów

W dniach 19-27 listopada odbędzie się tegoroczny Europejski Tydzień Redukcji Odpadów (European Week for Waste Reduction – EWWR). Coroczne obchody Europejskiego Tygodnia Redukcji Odpadów mają na celu promowanie zapobiegania powstawaniu odpadów oraz właściwego postępowania z już wytworzonymi odpadami.

W 2020 r. każdy mieszkaniec Unii Europejskiej wygenerował średnio 34,6 kg odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych; z tego jedynie 13 kg zostało poddanych recyklingowi – szacuje Europejski Urząd Statystyczny (Eurostat).

Najwięcej zużywanych przez siebie opakowań sztucznych – ponad połowę – poddano recyklingowi w Holandii , Litwie, Słowacji, Hiszpanii, Bułgarii i Cyprze. 

Unijna średnia wyniosła 38 proc. Natomiast mniej niż jedna trzecia odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych została poddana recyklingowi na Malcie, we Francji, Danii, na Węgrzech, w Irlandii, Rumunii, Polsce i Austrii.

Eurostat zwraca uwagę, że w latach 2010–2020 ilość odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych wytwarzanych w UE na mieszkańca wzrosła o 23 proc. (+6,5 kg). Jednocześnie – w tym samym okresie – wzrosła też ilość tychże odpadów poddana recyklingowi – o 32  proc. (+3,2 kg).

„Pomimo tej poprawy ilość opakowań z tworzyw sztucznych, które nie zostały poddane recyklingowi, wzrosła od 2010 r. o 3,4 kg na mieszkańca ze względu na większy wzrost bezwzględnej ilości wytwarzanych odpadów” – alarmuje Eurostat.

Zauważono jednocześnie, że w 2020 r. weszły w życie bardziej rygorystyczne przepisy dotyczące zgłaszania recyklingu. Stąd też wynikać ma zaobserwowany spadek o 3 punkty procentowe z 41 proc. w 2019 r. do szacowanego poziomu 38 proc. średniej unijnej w 2020 r.  

Tworzywa sztuczne są – według Eurostatu – drugim pod względem ilości surowcem, z którego produkowane są opakowania w UE. 

W 2020 r. ilość odpadów opakowaniowych z wszystkich materiałów przypadających na każdego mieszkańca UE oszacowano na 177,2 kg. Ilość ta wahała się między 66 kg na mieszkańca w Chorwacji i 225,8 kg na mieszkańca w Niemczech.

Największy udział w rodzaju opakowań miały w 2020 r. papier i tektura – 41,2 proc., tworzywa sztuczne stanowiły 19,5 proc., szkło  – 19,1 proc., drewno – 15,1 proc., a metal 5 proc. 

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) w 2021 r. w Polsce zebranych zostało 13,7 mln ton odpadów komunalnych, co stanowi wzrost o 4,2 proc. w porównaniu z rokiem 2020 r. 

Na jednego mieszkańca przypadało średnio 358 kg zebranych odpadów komunalnych, co oznacza wzrost o 16 kg w porównaniu z rokiem poprzednim. Z gospodarstw domowych odebrano 11,7 mln ton odpadów, co stanowiło 85,8 proc. wszystkich wytworzonych odpadów komunalnych.

Zebrane odpady komunalne w 2021 r. zostały skierowane do: odzysku – 60 proc., w tym recykling –26,9 proc.

Poprawa gospodarowania odpadami w Polsce to jeden z celów nowego programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko na lata 2021-2027 (FEnIKS). Komisja Europejska zatwierdziła go na początku października.

To największy program krajowy w całej UE. Łączna kwota przeznaczona w nim na inwestycje i przedsięwzięcia to prawie 29,3 mld euro, z czego 24,1 mld euro z funduszy UE – 12,9 mld euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz 11,2 mld euro z Funduszu Spójności.

Według dokumentów strategicznych programu FEnIKS, w nowej perspektywie finansowej wspierane będą projekty dotyczące m.in. ponownego użycia, naprawy, wymiany rzeczy używanych. Konieczne będzie dalsze organizowanie zintegrowanego systemu selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Tworzone będą instalacje do odzysku (w tym recyklingu), jako procesów zagospodarowania najbardziej oczekiwanych w hierarchii sposobów postępowania z odpadami.

Program FEnIKS na lata 2021-2027 stanowi kontynuację Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIŚ), realizowanego w perspektywach budżetowych 2007-2013 i 2014-2020.